Een opdracht voor een persoonsgericht onderzoek heeft vaak het karakter van een opdracht ter ondersteuning van een standpuntinname. Een opdracht ter ondersteuning van een standpuntinname houdt in dat de accountant een partij bijstaat (veelal de opdrachtgever) om diens standpunt in een (gerechtelijke) procedure te doen versterken. De Accountantskamer (hierna: AK) heeft zich meerdere malen hierover uitgelaten in diverse tuchtuitspraken.

 

De kern van een opdracht ter ondersteuning van een standpuntinname bestaat uit een aantal elementen. In de eerste plaats dient de accountant zijn rapportage niet eenzijdig op te stellen door enkel en alleen naar de belangen van de opdrachtgever te kijken. De accountant dient immers te aller tijde ook het maatschappelijk belang waardoor het fundamenteel beginsel van objectiviteit centraal dient te staan. Dat maakt dat de rapportage van de accountant dient te zijn voorzien van redenen en uitgangspunten waarom al dan niet een bepaalde conclusie is getrokken, en wat de uitkomsten en zijn conclusie konden zijn indien voor andere uitgangspunten waren gekozen. In de tweede plaats dient het rapport van de accountant van een dermate deugdelijke grondslag te zijn voorzien dat in het bijzonder een rechterlijke autoriteit hierop kan steunen en er derhalve een bijdrage wordt geleverd aan de objectieve waarheidsvinding. Het gaat volgens de Ak hier veelal om rapportages, waarin de accountant omtrent een door hem gerapporteerd object van onderzoek na afweging op grond van ( al dan niet impliciet door hem aanwezig geachte) toepasbare criteria tot uitspraken komt, en van welke rapportages juist ook anderen dan de opdrachtgever kennis zullen nemen en die de facto mede tot doel hebben het standpunt van een partij te ondersteunen doordat de accountant als deskundige daaraan gezag verleent en waaraan zodoende intrinsiek een aspect van assurance niet ontzegd kan worden.

 

In de eerste plaats dient de accountant zijn rapportage niet eenzijdig op te stellen door enkel en alleen naar de belangen van de opdrachtgever te kijken

 

De accountant zal bij het verrichten van een persoonsgericht onderzoek derhalve extra aandacht moeten besteden aan de vraag in wat voor mate zijn bevindingen zullen worden gebruikt ter ondersteuning van een standpuntinname. De NBA heeft naar aanleiding van de vele uitspraken van de Ak omtrent dit onderwerp Handreiking 1127 uitgebracht. Hierin staat omschreven welke basis uitgangspunten hebben te gelden indien de accountant opdrachten uitvoert ter ondersteuning bij (potentiele) geschillen. De vele tuchtuitspraken op het gebied van persoonsgerichte onderzoeken zien in ruime mate op situaties waarbij de accountant een dergelijke opdracht had gekregen om het standpunt van de opdrachtgever bij een potentieel geschil te doen versterken. Handreiking 1112 en handreiking 1127 gaan wat mij betreft dan ook hand in hand bij het uitvoeren van een persoonsgericht onderzoek.